Zapraszamy na nową stronę Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska
www.gov.pl/web/gios

Banner z napisem Badania Odry

……………………………………………………………………………………………………………

  • Informacje ogólne
  • Obowiązki wynikające z ustawy
    • Zawarcie umowy dotyczącej nieodpłatnego przekazywania żywności
    • Prowadzenie kampanii edukacyjno-informacyjnej
    • Opłata za marnowanie żywności 
    • Obowiązki sprawozdawcze
  • Sankcje
  • Wskazówki dotyczące prawidłowego wypełniania sprawozdań
    • Sprawozdanie o marnowanej żywności
    • Sprawozdanie o sposobie zagospodarowania otrzymanej żywności
  • Akty wykonawcze
  • Wzory sprawozdań

……………………………………………………………………………………………………………

Informacje ogólne

Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności (Dz. U. z 2020 r. poz. 1645), zwana dalej: „ustawą”, weszła w życia z dniem 18 września 2019 r. Ustawa wprowadziła do istniejącego porządku prawnego rozwiązania określające zasady postępowania z żywnością oraz obowiązki sprzedawców żywności i organizacji pozarządowych w celu przeciwdziałania marnowaniu żywności oraz negatywnym skutkom społecznym, środowiskowym i gospodarczym wynikającym z marnowania żywności.

 

……………………………………………………………………………………………………………

Obowiązki wynikające z ustawy

1. Zawarcie umowy dotyczącej nieodpłatnego przekazywania żywności (art. 3 ustawy)

Sprzedawca żywności jest obowiązany do zawarcia umowy z organizacją pozarządową w zakresie nieodpłatnego przekazywania żywności spełniającej wymogi prawa żywnościowego. Umowa powinna w szczególności określać postanowienia dotyczące:

1) czasu i sposobu przekazywania żywności organizacji pozarządowej, a także rodzaju przekazywanej żywności, z przeznaczeniem jej na wykonywanie przez tę organizację zadań w zakresie określonym w art. 2 pkt 2 ustawy;

2) podziału kosztów odbioru i dystrybucji żywności pomiędzy jej stronami; 

3) przypadków, w których organizacja pozarządowa może zrezygnować lub odmówić odbioru żywności;

4) okresu obowiązywania umowy oraz odpowiedzialności stron za niedotrzymanie warunków umowy, w tym warunków wypowiedzenia.

W przypadku wypowiedzenia umowy, sprzedawca żywności jest obowiązany zawrzeć nową umowę najpóźniej w terminie 14 dni od dnia rozwiązania się umowy wypowiedzianej, jeżeli nie jest stroną innej umowy. 

W ustawie wskazano, że pierwszą umowę sprzedawca żywności jest obowiązany zawrzeć w terminie 5 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy (art. 18 ustawy).

2. Prowadzenie kampanii edukacyjno-informacyjnej (art. 4 ustawy)

Obowiązek prowadzenia kampanii edukacyjno-informacyjnej w zakresie racjonalnego gospodarowania żywnością oraz przeciwdziałania marnowaniu żywności został nałożony na sprzedawców żywności. Kampanie edukacyjno-informacyjne powinny być przeprowadzane co najmniej raz w roku przez co najmniej dwa kolejne tygodnie, w każdym dniu działalności jednostki. Kampanie edukacyjno-informacyjne mają być prowadzone wspólnie z organizacją pozarządową, z którą sprzedawca żywności zawarł umowę dotyczącą przekazywania żywności spełniającej wymogi prawa żywnościowego.

Na kampanie można przeznaczyć nie więcej niż 20% środków pochodzących z opłaty, zaś opłata za marnowanie żywności może zostać pomniejszona przez sprzedawcę żywności o koszty poniesione na omawiane kampanie.

3. Opłata za marnowanie żywności (art. 5 ustawy) 

Obowiązek ponoszenia opłaty za marnowanie żywności został nałożony na sprzedawców żywności. Opłata jest ustalana poprzez pomnożenie jednostkowej stawki przez masę marnowanej żywności. Podstawę obliczenia opłaty stanowi masa marnowanej żywności w kilogramach. Wprowadzono zasadę samonaliczania – obowiązany podmiot sam ustala wysokość opłaty i wnosi należną opłatę. Środki pochodzące z opłat przekazywane są organizacjom pozarządowym, z którymi sprzedawcy żywności zawarli umowy dotyczące nieodpłatnego przekazywania żywności. 

Opłaty nie ponosi się od 10% masy marnowanej żywności (podstawę obliczenia opłaty stanowi 90% masy marnowanej żywności w kilogramach). Ponadto art. 19 ustawy wprowadza okres przejściowy w zakresie obliczania opłaty za marnowanie żywności, zgodnie z którym, podstawą obliczenia opłaty w roku, w którym art. 5 wszedł w życie, stanowi 80% masy marnowanej żywności w kilogramach. 

Sprzedawca żywności jest uprawniony do pomniejszenia opłaty odpowiednio o koszty poniesione na prowadzone kampanie edukacyjno-informacyjne lub koszty wykonania umowy dotyczącej przekazywania żywności. 

Sprzedawca żywności, po ustaleniu wysokości należnej opłaty wnosi ją na rachunek bankowy organizacji pozarządowej, z którą zawarł umowę, do dnia 30 kwietnia roku kalendarzowego następującego po roku, którego opłata dotyczy. Jeżeli sprzedawca żywności zawarł umowę z więcej niż jedną organizacją pozarządową, opłatę dzieli między wszystkie organizacje proporcjonalnie do ilości odebranej przez nie żywności. W przypadku jednak, gdy sprzedawca żywności nie przekazał żywności żadnej z organizacji pozarządowych, przekazuje opłatę w częściach równych wszystkim organizacjom, z którymi zawarł umowę.

W przypadku niezawarcia umowy, sprzedawca żywności wnosi należną opłatę na rachunek bankowy wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej (dalej: WFOŚiGW), w którym znajduje się siedziba sprzedawcy żywności. Środki pochodzące z opłaty przeznaczane są na działania w zakresie przeciwdziałania marnowaniu żywności. W przypadku gdy wysokość całej opłaty nie przekracza 300 zł, opłaty nie wnosi się. 

Sprzedawca żywności ma obowiązek zamieszczania informacji o wysokości należnej opłaty lub o wartości żywności przekazanej organizacjom pozarządowym w sprawozdaniu finansowym przewidzianym przepisami ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2019 r. poz. 351, 1495, 1571, 1655 i 1680 oraz z 2020 r. poz. 568) oraz na swojej stronie internetowej, jeżeli ją prowadzi.

Środki pochodzące z opłaty mogą być wykorzystane przez organizację pozarządową na wykonywanie zadań publicznych w zakresie określonym w art. 2 pkt 2 ustawy, a także na pokrywanie kosztów administracyjnych, przy jednoczesnym założeniu, że na koszty administracyjne organizacja może przeznaczyć nie więcej niż 20% środków z opłaty.

4. Obowiązki sprawozdawcze (art. 7 i 8 ustawy) 

Organizacja pozarządowa jest obowiązana do przekazania sprzedawcy żywności pisemnej informacji dotyczącej wykorzystania środków pochodzących z opłaty w terminie do dnia 31 marca roku następującego po roku, którego dotyczy informacja.

Dodatkowo organizacja pozarządowa powinna składać do GIOŚ, pisemne roczne sprawozdanie o sposobie zagospodarowania otrzymanej żywności, zawierające dane o masie żywności otrzymanej od sprzedawców żywności oraz masie żywności, którą organizacja przekazała na rzecz potrzebujących, wraz z wykazem sprzedawców żywności, od których otrzymała żywność. Sprawozdanie należy składać do dnia 31 marca roku następującego po roku, którego dotyczy sprawozdanie.

Wzór ww. dokumentów został określony w rozporządzeniu Przewodniczącego Komitetu do spraw Pożytku Publicznego.

Sprzedawca żywności składa do WFOŚiGW na terenie województwa, w którym prowadzi działalność w zakresie sprzedaży żywności, pisemne roczne sprawozdanie o marnowanej żywności, które zawiera dane o całkowitej masie marnowanej żywności w danym roku oraz wysokości należnej opłaty wraz ze wskazaniem wysokości opłaty, która zostanie wpłacona do funduszu, do 31 marca roku kalendarzowego następującego po roku, którego dotyczy sprawozdanie. 

WFOŚiGW składa do GIOŚ, pisemne roczne zbiorcze sprawozdanie o marnowanej żywności zawierające dane o całkowitej masie marnowanej żywności przez sprzedawców żywności w danym roku oraz całkowitej wysokości należnej opłaty i wysokości opłaty wpłaconej do wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej wraz z wykazem sprzedawców żywności, którzy złożyli sprawozdanie, do 30 czerwca roku kalendarzowego następującego po roku, którego dotyczy sprawozdanie. 

Wzór ww. sprawozdań, zgodnie z art. 8 ust. 3 ustawy, określił w drodze rozporządzenia minister właściwy do spraw klimatu.

 

……………………………………………………………………………………………………………

Sankcje 

Niezłożenie ww. sprawozdań przez sprzedawców żywności oraz organizacje pozarządowe podlega karze grzywny (art. 9 ustawy). 

W przepisach art. 10–12 ustawy uregulowano zasady nakładania kar pieniężnych za niewykonanie obowiązków wynikających z ustawy. Kary pieniężne mają charakter kar administracyjnych i są wymierzane w drodze decyzji przez wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska właściwego ze względu na miejsce prowadzenia przez sprzedawcę żywności działalności w zakresie sprzedaży żywności. 

Kary pieniężne wnosi się w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja o wymierzeniu kary stała się ostateczna, na rachunek bankowy wskazany w decyzji. 

Sprzedawca żywności w przypadku niezawarcia umowy dotyczącej nieodpłatnego przekazywania żywności, podlega karze pieniężnej w wysokości 5 000 zł. W ustawie wskazano, że w przypadku gdy sprzedawca żywności wykaże, iż nie było możliwe zawarcie umowy dotyczącej nieodpłatnego przekazywania żywności z organizacją pozarządową wykonującą zadania w zakresie określonym w art. 2 pkt 2 na terenie powiatu, w którym prowadzi on działalność w zakresie sprzedaży żywności, to taki sprzedawca nie podlega karze pieniężnej. 

W ustawie określono również zasady nakładania sankcji dla sprzedawcy żywności za niewniesienie opłaty za marnowanie żywności. Kary pieniężne zostały określone poprzez tzw. widełki kwotowe. Jeżeli sprzedawca żywności nie wnosi na rachunek bankowy organizacji pozarządowej, z którą zawarł umowę (lub na rachunek bankowy WFOŚiGW w przypadku gdy nie posiada umowy z organizacją pozarządową) opłaty, wnosi ją w niepełnej wysokości albo nie wnosi jej w terminie, podlega karze pieniężnej w wysokości od 500 zł do 10 000 zł

Przy ustalaniu wysokości administracyjnej kary pieniężnej, wojewódzki inspektor ochrony środowiska uwzględnia ilość marnowanej żywności podlegającej wniesieniu opłaty, wysokość wniesionej w niepełnym wymiarze opłaty oraz liczbę dni opóźnienia wniesienia opłaty.

Jeżeli okoliczności sprawy i dowody wskazują, że podmiot, który popełnił naruszenie, dołożył należytej staranności, aby do naruszenia nie doszło, lub nie miał żadnego wpływu na powstanie naruszenia, a nastąpiło ono na skutek okoliczności, których nie mógł przewidzieć, wojewódzki inspektor ochrony środowiska odstępuje od wymierzenia kary pieniężnej, umarza postępowanie oraz zwalnia podmiot od wniesienia opłaty za okres do wydania decyzji o umorzeniu postępowania.

 

……………………………………………………………………………………………………………

Wskazówki dotyczące prawidłowego wypełniania sprawozdań

Sprawozdanie o marnowanej żywności

Sprawozdanie powinien złożyć sprzedawca żywności do WFOŚiGW właściwego ze względu na miejsce prowadzenia działalności w zakresie sprzedaży żywności. 

Co ważne: 

    • w przypadku, gdy sprzedawca żywności jest spółką prowadzącą sieć handlową składającą się z określonej liczby sklepów na terenie Polski i poszczególne sklepy nie posiadają podmiotowości prawnej i nie są wyodrębnionymi spółkami ani oddziałami to spółka powinna złożyć sprawozdania dotyczące wszystkich obiektów handlowych znajdujących się w danym województwie do wszystkich WFOŚiGW właściwych ze względu na miejsce prowadzenia działalności w zakresie sprzedaży żywności.

W opisanej sytuacji, gdy sklepy położone są np. w 14 województwach to należy złożyć 14 sprawozdań do odpowiednich WFOŚiGW. Wskazane sprawozdania powinny zawierać (w pkt I) łączną powierzchnię sprzedaży wszystkich sklepów w danym województwie. Analogicznie w pkt II sprawozdania należy podać zbiorcze dane dla wszystkich sklepów w danym województwie;

  • w przypadku, gdy każdy obiekt handlowy stanowi samodzielną spółkę to każdy z tych obiektów handlowych powinien złożyć osobne sprawozdanie do WFOŚiGW właściwego ze względu na miejsce prowadzenia działalności w zakresie sprzedaży żywności. Wskazane sprawozdanie powinno zawierać (w pkt I) powierzchnię danego sklepów. Analogicznie w pkt II sprawozdania należy podać dane dla sklepu, który składa sprawozdanie.

Uwaga! 

W przypadku niezawarcia umowy, o której mowa w art. 3 ust. 1, sprzedawca żywności wnosi, w terminie określonym w ust. 7, należną opłatę na rachunek bankowy WFOŚiGW, w którym znajduje się siedziba sprzedawcy żywności. 

W składanych sprawozdaniach w kolumnie II pkt E (wysokość należnej opłaty) należy wpisać wysokość należnej opłaty właściwej dla danego województwa - zawierającą wysokość opłaty przekazywanej na rzecz organizacji pozarządowej + wysokość opłaty przekazywanej WFOŚiGW (jeżeli w danym województwie są sklepy, które nie posiadają umowy).

Natomiast w pkt F (wysokość opłaty wpłaconej na rachunek bankowy wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej) w każdym ze sprawozdań należy wpisać wysokość opłaty, która będzie wpłacona na rachunek bankowy WFOŚiGW, której wysokość będzie właściwa dla danego województwa – która niekoniecznie będzie wpłacana na konto WFOŚiGW do którego składano sprawozdanie (w przypadkach gdy siedziba i miejsce prowadzenia działalności nie znajdują się w tych samych województwach). 

Ważne! Jeżeli wysokość należnej opłaty wynosi mniej niż 300 zł – należy w kolumnie II pkt E wpisać kwotę faktyczną (mniejszą niż 300 zł), a nie 0 zł. 

Sprawozdanie o sposobie zagospodarowania otrzymanej żywności 

Sprawozdanie powinny złożyć organizacje pozarządowe do Głównego Inspektora Ochrony Środowiska. 

Ważne! Sprawozdanie należy wypełnić uwzględniając żywność otrzymaną wyłącznie od sprzedawców żywności w rozumieniu ustawy. 

Sprzedawcami żywności w rozumieniu ustawy nie są restauracje, kawiarnie oraz zakłady produkcyjne. 

W wierszu IV pkt 1 sprawozdania (masa żywności otrzymanej przez organizację od sprzedawców żywności) należy wpisać masę żywności otrzymaną wyłącznie od sprzedawców żywności w rozumieniu ustawy

W wierszu IV pkt 2 sprawozdania (masa żywności przekazanej przez organizację na rzecz potrzebujących) należy wpisać masę żywności przekazaną, która uprzednio organizacja otrzymała od sprzedawców żywności w rozumieniu ustawy (a nie np. od restauracji i innych podmiotów niebędących sprzedawcą żywności w rozumieniu ustawy). 

W wierszu IV pkt 3 sprawozdania (wykaz sprzedawców żywności od których organizacja otrzymała żywność) należy wpisać wszystkie dane (również nr NIP/KRS/REGON – jeżeli taki posiada). 

Należy pamiętać, że jeżeli sprzedawcą żywności, który przekazał organizacji żywność, jest spółka prowadzącą sieć handlową składającą się z określonej liczby sklepów na terenie Polski i poszczególne sklepy nie posiadają podmiotowości prawnej i nie są wyodrębnionymi spółkami ani oddziałami – to jako sprzedawcę żywności należy wpisać spółkę - a nie poszczególne placówki

Natomiast w przypadku, gdy każdy obiekt handlowy stanowi samodzielną spółkę to każdy z tych obiektów handlowych jest sprzedawcą żywności i powinien zostać wymieniony w wykazie sprzedawców żywności. 

Sprawozdanie powinno zostać podpisane przez osobę upoważnioną do składania oświadczeń woli w imieniu organizacji pozarządowej. 

 

……………………………………………………………………………………………………………

Akty wykonawcze 

 

……………………………………………………………………………………………………………

Wzory sprawozdań

 

Sprawozdawczość obowiązująca w 2018 r.

Sprawozdania mogą być przekazywane w formie: pisemnej, na adres: Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, ul. Bitwy Warszawskiej 1920r 3, 02-362 Warszawa lub dokumentu elektronicznego, opatrzonego bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu w rozumieniu ustawy z dnia 18 września 2001r. o podpisie elektronicznym (Dz. U. Nr 130, poz. 1450, z późn. zm.), na adres skrzynki podawczej Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Nie złożenie wymaganych przepisami prawa sprawozdań podlega karze grzywny.

 

 

Wzory sprawozdań wprowadzający sprzęt

Sprawozdania należy przekazać do GIOŚ w terminie do dnia 15 marca 2019 r. (decyduje data nadania listu za pośrednictwem Poczty Polskiej lub data wpływu w przypadku dostarczania osobiście lub nadania listu za pośrednictwem innego operatora pocztowego).

Wzory sprawozdań autoryzowany przedstawiciel

Sprawozdania należy przekazać do GIOŚ w terminie do dnia 15 marca 2019 r. (decyduje data nadania listu za pośrednictwem Poczty Polskiej lub data wpływu w przypadku dostarczania osobiście lub nadania listu za pośrednictwem innego operatora pocztowego).

Wzory sprawozdań zbierajacy zużyty sprzęt

Sprawozdania należy przekazać do GIOŚ w terminie do dnia 15 marca 2019 r. (decyduje data nadania listu za pośrednictwem Poczty Polskiej lub data wpływu w przypadku dostarczania osobiście lub nadania listu za pośrednictwem innego operatora pocztowego).

Wzory sprawozdań prowadzący zakład przetwarzania

Sprawozdania należy przekazać do GIOŚ w terminie do dnia 15 marca 2019 r. (decyduje data nadania listu za pośrednictwem Poczty Polskiej lub data wpływu w przypadku dostarczania osobiście lub nadania listu za pośrednictwem innego operatora pocztowego).

Zaświadczenie o zużytym sprzęcie należy przekazywać do marszałka województwa właściwego ze względu na miejsce wykonywania działalności w terminie do dnia 28 lutego każdego roku za poprzedni rok kalendarzowy. Wzór tego zaświadczenia obowiązuje od 1 stycznia 2017 r.

w zakresie recyklingu

Wzory sprawozdań prowadzący działalność w zakresie recyklingu

Sprawozdania należy przekazać do GIOŚ w terminie do dnia 15 marca 2019 r. (decyduje data nadania listu za pośrednictwem Poczty Polskiej lub data wpływu w przypadku dostarczania osobiście lub nadania listu za pośrednictwem innego operatora pocztowego).

Zaświadczenie potwierdzające recykling należy przekazywać do marszałka województwa właściwego ze względu na miejsce wykonywania działalności za poprzedni rok kalendarzowy, w terminie 7 dni od dnia wpływu wniosku od zakładu przetwarzania. Wzór tego zaświadczenia obowiązuje do 1 stycznia 2017 r.

w zakresie innych niż recykling procesów odzysku

Wzory sprawozdań prowadzący działalność w zakresie odzysku


Sprawozdania należy przekazać do GIOŚ w terminie do dnia 15 marca 2019 r. (decyduje data nadania listu za pośrednictwem Poczty Polskiej lub data wpływu w przypadku dostarczania osobiście lub nadania listu za pośrednictwem innego operatora pocztowego).

Zaświadczenie potwierdzające odzysk inny niż recykling należy przekazywać do marszałka województwa właściwego ze względu na miejsce wykonywania działalności za poprzedni rok kalendarzowy, w terminie 7 dni od dnia wpływu wniosku od zakładu przetwarzania. Wzór tego zaświadczenia obowiązuje do 1 stycznia 2017 r.

Wyjaśnienia do przepisów

Lampy LED

Poziom zbierania dla diod elektroluminescencyjnych LED w roku 2016 może być liczony w stosunku do masy wprowadzonego sprzętu w 2016 r. Wynika to z faktu, iż ustawa z 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym weszła w życie z dniem 1 stycznia 2016 r. Dopiero od tej daty określono obowiązki dla tego rodzaju sprzętu elektrycznego i elektronicznego, wyszczególniając go jako przykładowy rodzaj sprzętu w grupie 5 „Sprzęt oświetleniowy”, a co za tym idzie część przedsiębiorców mogła nie prowadzić ewidencji wprowadzanych lamp LED za lata 2013, 2014 i 2015. W konsekwencji uniemożliwia im to obliczenie poziomu zbierania na podstawie definicji średniorocznej masy sprzętu wskazanej w art. 4 pkt 15 ww. ustawy. Należy jednak zaznaczyć, że wprowadzający sprzęt, którzy taką ewidencję prowadzili mogą obliczyć poziom zbierania opierając się na średniorocznej masie wprowadzonych do obrotu lamp LED w latach poprzednich, biorąc pod uwagę definicję średniorocznej masy sprzętu.

Zgodnie zestanowiskiem Ministerstwa Środowiska potwierdzonym konsultacjami z przedstawicielami KE oprawy oświetleniowe zawierające na stałe zamontowane moduły LED będą sprzętem elektrycznym i elektronicznym klasyfikowanym do grupy 5 „Sprzęt oświetleniowy” w załączniku nr 6 do ustawy z 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym, jako „diody elektroluminescencyjne (LED)”, a nie pozostały sprzęt oświetleniowy do celów rozpraszania lub regulacji światła. Oznacza to, że poziom zbierania dla tego typu urządzeń za lata 2016 i 2017 wynosi zgodnie z art. 113 ww. ustawy nie mniej niż 50 % średniorocznej masy sprzętu wprowadzonego do obrotu.

Moduły LED wprowadzane do obrotu w celu wbudowania do lamp lub opraw oświetleniowych nie są sprzętem elektrycznym i elektronicznym i nie będą objęte przepisami ustawy z 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym.

Z uwagi na to, że nie są ustalone zasady przesyłania do GIOŚ sprawozdań dotyczących diod elektroluminescencyjnych (LED) za rok 2016 to należy wyjaśnić, że o ile dane dotyczące tego rodzaju sprzętu nie są wyróżnione we wzorach sprawozdań wynikających z ustawy z 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym, o tyle za uzasadnioną należałoby uznać pewną modyfikację istniejących wzorów sprawozdawczych, celem wpisania w nich danych dotyczących tego rodzaju sprzętu. Zmienione w ten sposób sprawozdania, np. sprawozdanie o ilości i masie wprowadzonego sprzętu za I i II półrocze 2016 r., w których wskazano dane dotyczące diod elektroluminescencyjnych (LED) zostaną uznane za przesłane zgodnie ze wzorem. W sytuacji gdy wskazanie informacji o diodach elektroluminescencyjnych (LED) nie będzie możliwe na obowiązujących wzorach sprawozdań to za prawidłowe uznać należy przekazanie ich w piśmie załączonym do przesyłanego sprawozdania, np. piśmie przewodnim.

Średnioroczna masa sprzętu

Zgodnie z art. 4 pkt 15 ustawy z 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym za średnioroczną masę sprzętu uważa się średnią masę sprzętu wprowadzonego do obrotu w 3 poprzednich latach kalendarzowych przez danego wprowadzającego sprzęt. Jeżeli wprowadzający sprzęt nie wprowadzał do obrotu sprzętu przez 3 lata, to średnią masę sprzętu liczy się odpowiednio za 2 poprzednie lata kalendarzowe lub za poprzedni rok kalendarzowy, w którym nastąpiło wprowadzanie do obrotu sprzętu. Powyższe oznacza, że przy obliczaniu poziomu zbierania zużytego sprzętu należy brać pod uwagę tylko te poprzednie lata, w których nastąpiło faktyczne wprowadzenie sprzętu do obrotu, np. jeżeli wprowadzający sprzęt wprowadzał sprzęt w roku 2013 i 2015, natomiast w 2014 masa wprowadzonego sprzętu wyniosła 0 kg, to zgodnie z ww. definicją średnioroczną masę sprzętu oblicza się w stosunku do lat 2013 i 2015, nie biorąc pod uwagę roku 2014, stosując zmodyfikowany wzór, o którym mowa w załączniku nr 3 do ustawy z 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym

Średnioroczna masa sprzętu

W ustawie z 11 września 2015 r. brak jest wskazania metody obliczania poziomu zbierania zużytego sprzętu dla wprowadzającego sprzęt rozpoczynającego działalność w danym roku kalendarzowym. Należy więc przyjąć, że wprowadzający sprzęt rozpoczynający działalność w danym roku kalendarzowym liczy roczny poziom zbierania zużytego sprzętu w stosunku do sprzętu wprowadzonego do obrotu w tym roku kalendarzowym. Dla przykładu: wprowadzający sprzęt, zarejestrowany w rejestrze GIOŚ w 2016 r. liczy średnioroczną masę sprzętu (która posłuży za podstawę do obliczenia osiągniętego poziomu zbierania) w stosunku do masy sprzętu wprowadzonej w 2016 r.

Zabezpieczenia finansowe

Zabezpieczenie finansowe jest wnoszone na dany rok kalendarzowy przez wprowadzającego sprzęt przeznaczony dla gospodarstw domowych w przypadku niezawarcia umowy z organizacją odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego.

W związku z wejściem w życie 1 stycznia 2016 r. „nowej” ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym z 11 września 2015 r. (Dz. U. z 2015 r., poz. 1688) zmianie uległ Organ, do którego należy wnosić zabezpieczenie finansowe. Informacje dotyczące zabezpieczeń finansowych zawarte są w ww. ustawie w rozdziale 4 „Zabezpieczenia finansowe” - art. od 27 do 33, oraz rozdziel 16 „Przepisy przejściowe, dostosowujące i końcowe” – art. 132 i 133.

Ilekroć w art. 27–33 ustawy z 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym jest mowa o marszałku województwa, do czasu utworzenia Bazy danych, o której mowa w art. 79 ust. 1 ustawy z 14 grudnia 2012 r. o odpadach, rozumie się przez to Głównego Inspektora Ochrony Środowiska.

Zgodnie z art. 29 nowej ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym podstawą obliczenia wysokości zabezpieczenia finansowego jest:

  • dla wprowadzającego sprzęt nie wpisanego do rejestru - masa sprzętu przeznaczonego dla gospodarstw domowych, którą zamierza wprowadzić do obrotu w danym roku kalendarzowym,
  • dla wprowadzającego sprzęt wpisanego do rejestru – masa sprzętu przeznaczonego dla gospodarstw domowych, wprowadzonego do obrotu w poprzednim roku kalendarzowym.

Wysokość zabezpieczenia finansowego oblicza się jako iloczyn stawki opłaty produktowej oraz masy sprzętu przeznaczonego dla gospodarstw domowych, o której mowa powyżej. Do dnia 31 grudnia 2016 r. obowiązują stawki opłaty produktowej określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska z 25 stycznia 2006 r. w sprawie szczegółowych stawek opłaty produktowej dla sprzętu (Dz. U. nr 19 poz. 152). Od dnia 1 stycznia 2017 r. do dnia 31 grudnia 2017 r. obowiązują stawki opłaty produktowej określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie szczegółowych stawek opłaty produktowej dla grup sprzętu (Dz. U. z 2016 r., poz. 2230).

Formy zabezpieczenia finansowego:

  • depozyt wpłacany na odrębny rachunek bankowy Głównego Inspektora Ochrony Środowiska;
  • gwarancja ubezpieczeniowa złożona do Głównego Inspektora Ochrony Środowiska;
  • gwarancja bankowa złożona do Głównego Inspektora Ochrony Środowiska.

Zabezpieczenie finansowe w formie depozytu należy wpłacać na konto Głównego Inspektora Ochrony Środowiska:

29 1010 1010 0006 4813 9120 1000

Gwarancja bankowa lub gwarancja ubezpieczeniowa złożone jako zabezpieczenie finansowe stwierdzają, że w razie nieuiszczenia opłaty produktowej zakład ubezpieczeń albo bank ureguluje zobowiązania na rzecz Głównego Inspektora Ochrony Środowiska. Gwarantem może być wyłącznie instytucja finansowa upoważniona do gwarantowania długu celnego.

Oryginały zabezpieczenia finansowego w formie gwarancji bankowej lub gwarancji ubezpieczeniowej należy złożyć do Głównego Inspektora Ochrony Środowiska, ul. Wawelska 52/54, 00-922 Warszawa.

Wprowadzający sprzęt przeznaczony dla gospodarstw domowych jest obowiązany do wniesienia zabezpieczenia finansowego w terminie do dnia 30 czerwca roku, którego dotyczy to zabezpieczenie. Wprowadzający sprzęt przeznaczony dla gospodarstw domowych, który rozpoczyna działalność w zakresie wprowadzania do obrotu sprzętu, jest obowiązany do wniesienia zabezpieczenia finansowego przed złożeniem wniosku o wpis do rejestru.

Nie wniesienie zabezpieczenia finansowego, albo nie wniesienie zabezpieczenia finansowego w terminie obarczone jest sankcją w postaci administracyjnej kary pieniężnej w wysokości od 5 000 zł do 300 000 zł.

Główny Inspektor Ochrony Środowiska w terminie do dnia 30 października roku następującego po roku kalendarzowym, w którym wniesiono zabezpieczenie finansowe, dokonuje rozliczenia tego zabezpieczenia. Rozliczenie to ma formę decyzji administracyjnej.

Główny Inspektor Ochrony Środowiska dokona zwrotu (w przypadku decyzji orzekającej o zwrocie) zabezpieczenia finansowego w kwocie nominalnej zabezpieczenia finansowego w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna, oraz po wskazaniu przez wprowadzającego sprzęt rachunku bankowego, na który należy dokonać zwrotu. Oznacza to, że wprowadzający sprzęt powinien wskazać numer rachunku bankowego, na który GIOŚ będzie mógł dokonać zwrotu tego zabezpieczenia.

Do zabezpieczeń finansowych wniesionych do 31 grudnia 2015 r. stosuje się przepisy ustawy z 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym.

Publiczne kampanie edukacyjne

Zgodnie z art. 15 ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym wprowadzający sprzęt jest obowiązany prowadzić publiczne kampanie edukacyjne.

Publiczna kampania edukacyjna to działanie mające na celu podnoszenie stanu świadomości ekologicznej społeczeństwa oraz wspomaganie osiągnięcia wysokiego poziomu zbierania zużytego sprzętu, obejmujące informowanie o możliwym wpływie zużytego sprzętu na środowisko i zdrowie ludzi oraz o prawidłowym postępowaniu ze zużytym sprzętem, w szczególności o metodach selektywnego zbierania, dostępnych systemach zwrotu oraz roli użytkowników sprzętu w przyczynianiu się do ponownego użycia i odzysku, w tym recyklingu, zużytego sprzętu, w tym kampanie w środkach masowego przekazu, ulotki i broszury informacyjne, plakaty, konkursy, konferencje oraz imprezy o charakterze informacyjno-edukacyjnym;

Obowiązek prowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych może być wykonywany:

  • samodzielnie,
  • lub za pośrednictwem organizacji odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego.

Wprowadzający sprzęt wykonujący obowiązek samodzielnego prowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych:

  • przeznacza na publiczne kampanie edukacyjne lub
  • wnosi na odrębny rachunek bankowy właściwego urzędu marszałkowskiego

– łącznie co najmniej 0,1% przychodów netto z tytułu wprowadzania do obrotu sprzętu osiągniętych w poprzednim roku kalendarzowym. Wprowadzający sprzęt, który rozpoczyna działalność w danym roku kalendarzowym, oblicza wysokość środków, które powinny zostać przeznaczone na przeprowadzenie publicznych kampanii edukacyjnych, w odniesieniu do przychodów netto z tytułu wprowadzania do obrotu sprzętu osiągniętych w tym roku kalendarzowym.

Wprowadzający sprzęt oraz organizacja odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego prowadzą i rozliczają publiczne kampanie edukacyjne, za rok 2014 i 2015, zgodnie z przepisami ustawy z 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (wpłaty dokonywane w tym zakresie przez wprowadzających sprzęt - na rachunek Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej).

Rozliczenie wykonania obowiązku następuje w terminie do dnia 31 stycznia roku następującego po roku, w którym wprowadzający sprzęt był obowiązany do przeprowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych.

Wprowadzający sprzęt jest zwolniony z obowiązku prowadzenia publicznej kampanii edukacyjnej jeżeli wysokość środków obliczonych w sposób opisany powyżej nie przekracza 100 zł w danym roku kalendarzowym.

Zwolnienie ma zastosowanie tylko w sytuacji gdy:

  • wprowadzający sprzęt złoży marszałkowi województwa, w terminie do dnia 31 stycznia każdego roku:
    • zaświadczenia lub oświadczenie o pomocy de minimis w zakresie, o którym mowa w art. 37 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (Dz. U. z 2007 r. Nr 59, poz. 404, z późn. zm.7),
    • informacje, których zakres został określony w przepisach wydanych na podstawie art. 37 ust. 2a ustawy, o której powyżej mowa;
  • w odniesieniu do wprowadzającego sprzęt są spełnione warunki dopuszczalności pomocy de minimis określone w obowiązujących przepisach prawa Unii Europejskiej w zakresie pomocy de minimis i pomocy de minimis w rolnictwie.

Opłaty produktowe

Wprowadzający sprzęt, który nie wykonał obowiązku osiągnięcia minimalnego rocznego poziomu zbierania zużytego sprzętu, poziomu odzysku lub poziomu przygotowania do ponownego użycia i recyklingu zużytego sprzętu, jest obowiązany do wniesienia opłaty produktowej, obliczanej oddzielnie dla każdej grupy sprzętu, w przypadku nieosiągnięcia wymaganego poziomu:

  • zbierania;
  • odzysku;
  • przygotowania do ponownego użycia i recyklingu.

Do dnia 31 grudnia 2016 r. obowiązują stawki opłaty produktowej określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska z 25 stycznia 2006 r. w sprawie szczegółowych stawek opłaty produktowej dla sprzętu (Dz. U. nr 19 poz. 152). Od dnia 1 stycznia 2017 r. do dnia 31 grudnia 2017 r. obowiązują stawki opłaty produktowej określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie szczegółowych stawek opłaty produktowej dla grup sprzętu (Dz. U. z 2016 r., poz. 2230).

 

Z uwagi na okres przejściowy przepisów związanych z wysokością stawki opłaty produktowej, dla lamp wyładowczych oraz diod elektroluminescencyjne LED wynosi ona odpowiednio:

LATA

Wysokość stawki opłaty produktowej

Lampy wyładowcze

Diody LED

Do 2015 r.

18 zł

1,80 zł

Za 2016 r.

8 zł

8 zł

Od 2017 r.

7,50 zł

7,50 zł

 

Podstawę obliczenia opłaty produktowej stanowi masa w kilogramach zużytego sprzętu. Należną opłatę produktową oblicza się jako iloczyn stawki opłaty produktowej i różnicy pomiędzy odpowiednio wymaganym a osiągniętym minimalnym rocznym poziomem zbierania zużytego sprzętu, poziomem odzysku oraz poziomem przygotowania do ponownego użycia i recyklingu zużytego sprzętu.

Opłata produktowa jest obliczana na koniec roku kalendarzowego i wnoszona jest bez wezwania na odrębny rachunek bankowy właściwego urzędu marszałkowskiego w terminie do dnia 15 marca roku następującego po roku kalendarzowym, którego opłata dotyczy. W przypadku gdy wysokość opłaty produktowej za daną grupę sprzętu nie przekracza 50 zł, opłaty produktowej nie wnosi się.

Do opłat produktowych należnych na podstawie ustawy z 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym, oraz do wpływów z tych opłat stosuje się przepisy tej ustawy (wpłaty opłat produktowych za 2015 r. i lata poprzednie wnosi się na konto wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej właściwego ze względu na miejsce siedziby wprowadzającego sprzęt).

Zwalnia się z opłaty produktowej wprowadzającego sprzęt, który wprowadza do obrotu:

  • małogabarytowy sprzęt, którego żaden z zewnętrznych wymiarów nie przekracza 50 cm, o łącznej średniorocznej masie sprzętu nieprzekraczającej 100 kg,
  • wielkogabarytowy sprzęt, którego którykolwiek z zewnętrznych wymiarów przekracza 50 cm, o łącznej średniorocznej masie sprzętu nieprzekraczającej 1000 kg.

Zwolnienie, o którym wyżej mowa, ma zastosowanie, jeżeli:

  • wprowadzający sprzęt złoży marszałkowi województwa, w terminie do dnia 15 marca każdego roku:
    • zaświadczenia lub oświadczenie o pomocy de minimis w zakresie, o którym mowa w art. 37 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej,
    • informacje, których zakres został określony w przepisach wydanych na podstawie art. 37 ust. 2a ustawy, o której mowa w lit. a;
  • w odniesieniu do wprowadzającego sprzęt są spełnione warunki dopuszczalności pomocy de minimis określone w obowiązujących przepisach prawa Unii Europejskiej w zakresie pomocy de minimis i pomocy de minimis w rolnictwie.

Wartość pomocy de minimis odpowiada wartości zwolnienia z opłaty produktowej za nieosiągnięcie wymaganego poziomu zbierania.

Początek strony

Używamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.