Prezentowane narzędzie, stworzone przez Europejską Agencję Środowiska (EAŚ), oferuje użytkownikom możliwość sprawdzania przez Internet poziomów stężeń ozonu troposferycznego (w przyziemnych warstwach atmosfery) w całej Europie.
Dane z ponad 500 stacji monitoringu jakości powietrza z Europy przesyłane są do EAŚ w Kopenhadze, gdzie na bieżąco są przetwarzane i prezentowane w Internecie.
Nowa baza danych posiada intuicyjny interfejs graficzny w postaci interaktywnej mapy. Mapa zawiera odnośniki do poszczególnych punktów monitoringu jakości powietrza w Europie. Zawarto również informacje o wpływie określonych stężeń ozonu troposferycznego na zdrowie.
Dane dotyczące Polski przesyłane są z sześciu stacji pomiarowych, funkcjonujących w ramach wojewódzkiego systemu oceny jakości powietrza, prowadzonego przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie.
W europejskim systemie udostępniania danych udział Polski będzie sukcesywnie zwiększany; jednocześnie przypominamy, że dane o jakości powietrza "on line" są udostępnione na stronach www wioś. Dostęp ze strony www.gios.gov.pl.
Ozon w wyższych warstwach atmosfery (10 - 15 km ) chroni życie na Ziemi, gdzie tworzy barierę dla zabójczego promieniowania ultrafioletowego. Jednak substancja ta jest szkodliwa dla zdrowia ludzkiego (dla zwierząt i roślin również), dlatego jej wysokie stężenia w warstwie atmosfery przy powierzchni ziemi (ozon troposferyczny) budzi niepokój. Ozon przyziemny powstaje naturalnie np. w wyniku wyładowań atmosferycznych lecz dopiero wysokie stężenia spowodowane działalnością człowieka powodują negatywne skutki zdrowotne.
Przekroczenia poziomów dopuszczalnych ozonu troposferycznego stanowią jeden z najistotniejszych problemów zanieczyszczenia powietrza w skali europejskiej. Już kilkugodzinne narażenie na wysokie stężenia ozonu może powodować podrażnienia dróg oddechowych, trudności w oddychaniu oraz uszkadzać płuca. Wysokie stężenia ozonu przyziemnego są najbardziej niebezpieczne dla dzieci, osób starszych i chorych.
Prawie 30% populacji Europejczyków mieszkających w miastach narażonych jest na przekroczenia stężeń progowych określonych prawem UE. Zanieczyszczenie powietrza ozonem powoduje corocznie niemal 20 000 zgonów w całej Europie.
Ozon wraz z innymi zanieczyszczeniami powietrza np. tlenkami azotu, pyłem zawieszonym, jest przyczyną powstawania smogu. Jednakże najwyższe stężenia ozonu notuje się często nie w centrach miast (gdzie emitowane są zanieczyszczenia przyczyniające się do powstawania ozonu) lecz na obszarach oddalonych, ponieważ specyfiką ozonu jest również wysoka zdolność migracji. Może on być transportowany na odległość nawet 400- 500 km dziennie, stąd notowane niekiedy wysokie stężenia ozonu na terenach pozamiejskich.
Odnośnik do interaktywnej mapy zanieczyszczenia powietrza ozonem w Europie (dostęp poprzez stronę Europejskiej Agencji Środowiska):