Raport z badania wody w Wiśle w związku z awarią w oczyszczalni „Czajka”

Informacja nr 6 sporządzona w dniu 31 sierpnia 2019 r.

WIOŚ w Warszawie w dniu 31 sierpnia 2019 r. kontynuował rozpoczęte w dniu 28 sierpnia 2019 r. czynności kontrolne w MPWiK w m.st. Warszawie S.A.

Podczas kontroli, na podstawie informacji przekazanych przez Spółkę, ustalono, że od godziny 7.50 w dniu 28 sierpnia 2019 r. (od chwili rozpoczęcia awaryjnego zrzutu) do godziny 13.15 w dniu 31 sierpnia 2019 r. przedmiotowym wylotem odprowadzono do rzeki Wisły 790 614 m³ nieoczyszczonych ścieków.

W dniu 31 sierpnia 2019 r. Centralne Laboratorium Badawcze GIOŚ Oddział w Warszawie (CLB) pobrało próbkę ścieków z kolektora na wysokości ul. Farysa oraz próbki wody z rzeki Wisły w wyznaczonych punktach monitoringu badawczego.

W dniu 31 sierpnia 2019 r. WIOŚ w Warszawie w ramach trwających czynności kontrolnych w MPWiK, dokonał następujących ustaleń:

- ścieki wprowadzone są do rzeki Wisły bez mechanicznego podczyszczania na kracie. W bezpośredniej okolicy, poniżej wylotu ścieków nieoczyszczonych, widoczne są stałe zanieczyszczenia (np. fragmenty artykułów sanitarnych);

- do godz. 13 (w dniu 31 sierpnia 2019 r.) nie wdrożono ozonowania. Instalacja jest w trakcie montażu. Nie uzyskano informacji o przewidywanym terminie jej uruchomienia;

- do godz. 14 (w dniu 31 sierpnia 2019 r.) nie ustalono przyczyn awarii.

Z pozyskanych informacji wynika, że wojsko prowadzi prace przygotowawcze związane z montażem mostu pontonowego, na którym ma zostać poprowadzony kolektor umożliwiający przesył ścieków nieoczyszczonych z lewej na prawą stronę Wisły, docelowo do oczyszczalni Czajka.

Rejon zdarzenia monitoruje parol motorowodny Policji Rzecznej, z którym WIOŚ w Warszawie pozostaje w kontakcie.

W dniu 31 sierpnia 2019 r. inspektor WIOŚ w Warszawie Delegatury w Płocku od godziny 9.00 dokonywał oględzin rzeki Wisły wraz z pracownikami Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie (Zarząd Zlewni we Włocławku). Pływając specjalistycznym statkiem na odcinku od portu w Płocku Radziwie – do 500 m powyżej ujęcia wody w Płocku nie stwierdzono śladów pływających zanieczyszczeń na powierzchni wody. Nie zaobserwowano śniętych ryb.

W badaniu organoleptycznym określono wodę w rzece jako mętną, o barwie żółto-zielonkawej.

Na zlecenie WIOŚ w Warszawie CLB dokonało dodatkowego pobrania 4 próbek wody z rzeki Wisły na terenie m. Płocka – powyżej nowego mostu w przekroju poprzecznym (w odległości od 40 do 100 od brzegu).

W terenie wykonano następujące oznaczenia:

tlen rozpuszczony – 8,43 – 8,59 mg/l O₂

przewodność właściwa – 707 – 737 µS/cm

pH – 8,04 – 8,21

temperatura 24,4 – 25,1⁰C

I. Ścieki nieoczyszczone - kolektor na wysokości ul. Farysa 1 w Warszawa - próbka jednorazowa z wylotu do rzeki Wisły

	jednostka	Wartość dopuszczalna określona w przepisach*	28.08.2019r. godz. 12.34	29.08.2019r. godz. 14.30	30.08.2019r. godz. 9.20	31.08.2019r. godz. 12.40
pH		6,5 - 9,0	8,00	8,30	8,30	8,70
Temperatura	^oC	35	24,0	23,9	22,9	23,0
ChZT_Cr	mg/l	125	592	696
Azot ogólny	mg/l	30	63,2	70,6
Azot amonowy	mg/l	10	43,7	52
Fosfor ogólny	mg/l	3	7,31	9,49
Chlorki	mg/l	1000		262
Siarczany	mg/l	500		91,2
Fenole lotne - indeks fenolowy	mg/l	0,1		0,117
Węglowodory ropopochodne – indeks olejowy	mg/l	15		0,397
Cyjanki wolne	mg/l	0,1		0,009
Cyjanki związane	mg/l	5		0,012
Zawiesina ogólna	mg/l	35	320	336
Substancje ekstrahujące się eterem naftowym	mg/l	50	27,1	35,6
Detergenty niejonowe	mg/l	10	4,95	4,48

* aktualnie obowiązujące rozporządzenie Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 12 lipca 2019 r. w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego oraz warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu do wód lub do ziemi ścieków, a także przy odprowadzaniu wód opadowych lub roztopowych do wód lub do urządzeń wodnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1311)

Wykonana w dniu 31 sierpnia 2019 r. analiza jakościowa pobranej próbki ścieków, za pomocą spektrometrii w podczerwieni przy użyciu urządzenia Mobile-IR Bruker do szybkiej oceny analizy ryzyka oraz za pomocą spektroskopii ramanowskiej przy użyciu urządzenia SLM Safran, nie wykazała substancji specyficznych (niebezpiecznych).

II. Monitoring badawczy rzeki Wisły

1. Woda z rzeki Wisły – ok. 50 m powyżej zrzutu ścieków (tło)

	jednostka	Wartość dopuszczalna określona w przepisach*	28.08.2019r. godz. 12.40	29.08.2019r. godz. 14.40	30.08.2019r. godz. 9.20	31.08.2019r. godz. 11.15
pH		7,5 - 8,4	8,30	9,00	7,8	9,00
Temperatura	^oC	<24,0	26,5	26,9	26,8	27,4
ChZT_Cr	mg/l	≤30,0	32,1	29,9
Azot ogólny	mg/l	≤4,0	2,00	1,61
Azot amonowy	mg/l	≤0,843	<1,00	<1,00
Fosfor ogólny	mg/l	≤0,30	0,156	0,13
Chlorki	mg/l	≤75,6		163
Siarczany	mg/l	≤71,5		54,1
Fenole lotne - indeks fenolowy	mg/l	≤0,010		<0,002
Węglowodory ropopochodne – indeks olejowy	mg/l	≤0,200		<0,100
Cyjanki wolne	mg/l	≤0,050		<0,005
Cyjanki związane	mg/l	≤0,050		<0,005
Zawiesina ogólna	mg/l	≤30,8	44	26
Substancje ekstrahujące się eterem naftowym	mg/l	-		8,8
Detergenty niejonowe	mg/l	-	0,282	0,506
Tlen rozpuszczony	mg/l	≥7,4	10,8	10,1	7,76	7,7
Przewodność	mS/cm	≤850	750	870	971	913

* jako wartość graniczną podano wartość dla II klasy (stan ekologiczny dobry) jakości wód

2. Woda z rzeki Wisły – poniżej zrzutu ścieków (pobór brzegowy)

	jednostka	Wartość dopuszczalna określona w przepisach*	28.08.2019r. godz. 12.45 50m poniżej zrzutu	29.08.2019r. godz. 15.10 500m poniżej zrzutu	30.08.2019r. godz. 10.55 500m poniżej zrzutu	31.08.2019r. godz. 11.40 500m poniżej zrzutu
pH		7,5 - 8,4	8,0	8,80	7,90	8,30
Temperatura	^oC	<24,0	25,0	26,2	25,6	25,2
ChZT_Cr	mg/l	≤30,0	292	134
Azot ogólny	mg/l	≤4,0	40,3	15
Azot amonowy	mg/l	≤0,843	29,5	10,1
Fosfor ogólny	mg/l	≤0,30	3,32	1,76
Chlorki	mg/l	≤75,6		178
Siarczany	mg/l	≤71,5		61,2
Fenole lotne - indeks fenolowy	mg/l	≤0,010		<0,002
Węglowodory ropopochodne – indeks olejowy	mg/l	≤0,200		<0,100
Cyjanki wolne	mg/l	≤0,050		<0,005
Cyjanki związane	mg/l	≤0,050		<0,005
Zawiesina ogólna	mg/l	≤30,8	145	101
Substancje ekstrahujące się eterem naftowym	mg/l	-		34,7
Detergenty niejonowe	mg/l	-	4,39	1,20
Tlen rozpuszczony	mg/l	≥7,4	7,87	7,8	5,8	5,3
Przewodność	mS/cm	≤850	1083	1045	831	1031

* jako wartość graniczną podano wartość dla II klasy (stan ekologiczny dobry) jakości wód

Powyższe wyniki wskazują na negatywny wpływ zrzutu ścieków na jakość wody rzeki Wisły w dotychczas wykonanych oznaczeniach tj. ChZT_Cr, azot ogólny, azot amonowy, zawiesina ogólna, fosfor ogólny, detergenty niejonowe, substancje ekstrahujące się eterem naftowym, przewodność.

W dniu 31 sierpnia 2019 r. stwierdzono:

- spadek zawartości tlenu rozpuszczonego w wodzie (z 7,7 mg/l powyżej zrzutu do 5,3 mg/l poniżej zrzutu)

- wzrost przewodności elektrolitycznej (z 913 mS/cm powyżej zrzutu do 1031 mS/cm poniżej zrzutu)

3. Woda z rzeki Wisły – m. Kazuń (pobór z mostu)

	jednostka	Wartość dopuszczalna określona w przepisach*	30.08.2019r. godz. 10.00	31.08.2019r. godz. 11.40
pH		7,5 - 8,4	8,10	8,1
Temperatura	^oC	<24,0	25,3	26,1
ChZT_Cr	mg/l	≤30,0
Azot ogólny	mg/l	≤4,0
Azot amonowy	mg/l	≤0,843
Fosfor ogólny	mg/l	≤0,30
Chlorki	mg/l	≤75,6
Siarczany	mg/l	≤71,5
Fenole lotne - indeks fenolowy	mg/l	≤0,010
Węglowodory ropopochodne – indeks olejowy	mg/l	≤0,200
Cyjanki wolne	mg/l	≤0,050
Cyjanki związane	mg/l	≤0,050
Zawiesina ogólna	mg/l	≤30,8
Substancje ekstrahujące się eterem naftowym	mg/l	-
Detergenty niejonowe	mg/l	-
Tlen rozpuszczony	mg/l	≥7,4	8,0	8,2
Przewodność	mS/cm	≤850	926	915

* jako wartość graniczną podano wartość dla II klasy (stan ekologiczny dobry) jakości wód

4. Woda z rzeki Wisły – m. Wyszogród (pobór z mostu)

	jednostka	Wartość dopuszczalna określona w przepisach*	30.08.2019r. godz. 9.20	31.08.2019r. godz. 7.00
pH		7,5 - 8,4	8,00	7,7
Temperatura	^oC	<24,0	24,8	23,6
ChZT_Cr	mg/l	≤30,0
Azot ogólny	mg/l	≤4,0
Azot amonowy	mg/l	≤0,843
Fosfor ogólny	mg/l	≤0,30
Chlorki	mg/l	≤75,6
Siarczany	mg/l	≤71,5
Fenole lotne - indeks fenolowy	mg/l	≤0,010
Węglowodory ropopochodne – indeks olejowy	mg/l	≤0,200
Cyjanki wolne	mg/l	≤0,050
Cyjanki związane	mg/l	≤0,050
Zawiesina ogólna	mg/l	≤30,8
Substancje ekstrahujące się eterem naftowym	mg/l	-
Detergenty niejonowe	mg/l	-
Tlen rozpuszczony	mg/l	≥7,4	8,6	7,0
Przewodność	mS/cm	≤850	695	757

* jako wartość graniczną podano wartość dla II klasy (stan ekologiczny dobry) jakości wód

5. Woda z rzeki Wisły – m. Płock na wysokości ul. Grabówka - powyżej ujęcia wody

	jednostka	Wartość dopuszczalna określona w przepisach*	28.08.2019r. godz. 15.40	29.08.2019r. godz. 6.15	30.08.2019r. godz. 8.15	31.08.2019r. godz. 6.00
pH		7,5 - 8,4	8,40	8,0	7,90	7,9
Temperatura	^oC	<24,0	25,0	23,3	24,7	24,4
ChZT_Cr	mg/l	≤30,0
Azot ogólny	mg/l	≤4,0	1,51	1,36
Azot amonowy	mg/l	≤0,843	<0,078	<0,078
Fosfor ogólny	mg/l	≤0,30
Chlorki	mg/l	≤75,6
Siarczany	mg/l	≤71,5
Fenole lotne - indeks fenolowy	mg/l	≤0,010
Węglowodory ropopochodne – indeks olejowy	mg/l	≤0,200
Cyjanki wolne	mg/l	≤0,050
Cyjanki związane	mg/l	≤0,050
Zawiesina ogólna	mg/l	≤30,8
Substancje ekstrahujące się eterem naftowym	mg/l	-
Detergenty niejonowe	mg/l	-
Tlen rozpuszczony	mg/l	≥7,4	9,41	7,71	7,2	7,9
Przewodność	mS/cm	≤850	762	778	722	712

* jako wartość graniczną podano wartość dla II klasy (stan ekologiczny dobry) jakości wód

Kolejne oznaczenia będą uzupełniane w miarę pozyskiwania wyników badań z CLB.