W I kw. 1998 r. Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska otrzymała informacje o 51 zdarzeniach mogących spowodować nadzwyczajne zagrożenie środowiska, z tego w:

• styczniu - 24 zdarzenia ( 47,1 % zdarzeń w I kw. 1998 r.);
• lutym - 17 zdarzeń (33,3 % zdarzeń w I kw. 1998 r.);
• marcu - 10 zdarzeń ( 19,6 % zdarzeń w I kw. 1998 r.).

Ilość zgłoszonych zdarzeń w poszczególnych miesiącach I kwartałów w latach 1993 - 1998 r. przedstawiono na rys. 1.
 
 

Wynika z niego, że w miesiącu styczniu 1998 r. miało miejsce najwięcej zdarzeń pośród wszystkich miesięcy I kwartałów w latach 1993 - 1998, a w skali kwartału najwięcej zdarzeń miało miejsce w I kwartale 1997 r.. 

Zdarzenia zgłoszone w okresie I kw. 1998 r. zarejestrowane były na terenie 26 województw. Najwięcej miało miejsce na terenie województw:

Ze względu na miejsce zdarzenia w I kw. 1998 r. ilość ich przedstawia się następująco:
 

Wynika z niego, że w I kw. 1998 r. znaczna ilość zdarzeń miało miejsce na terenie zakładów. Było ich 18, w tym na terenie:

Strukturę zdarzeń w grupie zdarzeń mających miejsce na terenie zakładów, przedstawia rys. 3. 
 
 

Wynika z niego, że zdecydowana większość zdarzeń w zakładach ma miejsce w zakładach przemysłowych. Jest to oczywiste, gdyż tam najczęściej znajdują się materiały niebezpieczne i to niejednokrotnie w znacznych ilościach

W transporcie miało miejsce 23 zdarzenia , z tego w:
 

transporcie drogowym	- 18 zdarzeń (35,3 % wszystkich zdarzeń w I kw.);
transporcie kolejowym	- 2 zdarzenia (3,9 % wszystkich zdarzeń w I kw.);
transporcie wodnym	- 2 zdarzenia (3,9 % wszystkich zdarzeń w I kw.);
transporcie rurociągowym	- 1 zdarzenie (1,9 % wszystkich zdarzeń w I kw.).

Strukturę tych zdarzeń, w grupie zdarzeń mających miejsce w transporcie, przedstawia rys. 4.

W transporcie rurociągowym ropy naftowej i produktów ropopochodnych (paliwa płynne takie jaki benzyny silnikowe i oleje napędowe), w którym skutki wycieków bywają najpoważniejsze, wystąpiło 1 zdarzenie. Miało miejsce na terenie Kopalni Ropy w Harklowej (woj. krośnieńskie), należącej do Krośnieńskiego Zakładu Górnictwa Nafty i Gazu. Ilość wyciekłej ropy określono na ok. 1 Mg. 

Nie zgłoszono wycieków z rurociągów należących do Przedsiębiorstwa Eksploatacji Rurociągów Naftowych "PRZYJAŹŃ" w Płocku, gdzie z reguły skutki wycieków powodują większe szkody w środowisku.

Uwzględniając klasyfikację materiałów niebezpiecznych w poszczególnych zdarzeniach, ilość zdarzeń w poszczególnych klasach przedstawia się następująco:
 

klasa 2 (gazy sprężone, skroplone lub rozpuszczone pod ciśnieniem),	- 7 zdarzeń ( 14 % wszystkich zdarzeń);
klasa 3 (materiały ciekłe zapalne), w tym z udziałem:	- 30 zdarzeń (60 %);
- benzyn silnikowych (nr ONZ 1203)	- 2 zdarzenia;
- olejów napędowych (nr ONZ 1202)	- 19 zdarzeń;
klasa 6 (materiały trujące)	- 2 zdarzenia (4 %);
klasa 8 (materiały żrące)	- 3 zdarzenia (6 %);
pozostałe	- 9 zdarzeń (16 %).

Na poniższym rysunku przedstawiono strukturę zdarzeń z udziałem rożnych klas substancji niebezpiecznych.

Z powyższego zestawienia wynika, że: 

W powyższym zestawieniu suma przypadków, w których doszło do uwolnienia substancji niebezpiecznych i zanieczyszczenia poszczególnych elementów środowiska, jest wyższa niż ilość zarejestrowanych zdarzeń. Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, że w niektórych zdarzeniach doszło do zanieczyszczenia więcej niż jednego elementu środowiska.

Wśród 51 zdarzeń, zarejestrowanych w I kw. 1998 r., w 4 (7,8 %) brak było skutków w środowisku.

Z pozostałych zdarzeń charakter krótkotrwały miało 40 zdarzeń (78,4 % wszystkich zdarzeń), a charakter długotrwały miało 7 zdarzeń (13,8 %). 

Wśród zdarzeń, które miały miejsce w I kw. 1998 r., jako potencjalnie najgroźniejsze wymienić należy:

(1) Zanieczyszczenie rtęcią gruntu na terenie Warszawy.

Zanieczyszczenie zauważono w dniu 4 stycznia 1998 r. (wobec braku daty wystąpienia zanieczyszczenia przyjęto datę zgłoszenia jego zauważenia), na terenie gminy Warszawa-Wawer. Na nieutwardzonej ulicy Białoborskiej stwierdzono obecność rtęci na powierzchni około 180m2.

Akcję ratowniczą przeprowadziła Państwowa Straż Pożarna, która zebrała zanieczyszczony grunt do worków foliowych.

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie na podstawie przeprowadzonych badań gruntu stwierdził utrzymanie się jego zanieczyszczenia rtęcią, mimo działań podjętych przez Państwową Straż Pożarną. W związku z tym wydano Burmistrzowi Gminy Warszawa-Wawer zarządzenia nakazujące określenie stopnia skażenia gruntu i wód podziemnych związkami rtęci przez specjalistyczną firmę.

(2) Zanieczyszczenie powietrza i wód powierzchniowych amoniakiem na terenie województw tarnowskiego i rzeszowskiego.

Zdarzenie miało miejsce w dniu 27 stycznia 1998 r. w Dębicy. Na skutek awarii instalacji chłodniczej na terenie Zakładu Produkcji Mrożonek i Usług Chłodniczych "IGLOFRUIT" doszło do wycieku amoniaku. Awaria spowodowana była pęknięciem spoiny na rurce amoniakalnej instalacji chłodniczej. Awaria została usunięta siłami własnymi sprawcy zdarzenia.

WIOŚ w Tarnowie przeprowadził rozpoznanie na miejscu zdarzenia. Sprawca ilość wyciekłego amoniaku oszacował na ok. 100 kg. Wg oceny WIOŚ w Tarnowie ilość wynosiła ok. 2,9 Mg. Amoniak przedostał się do kanalizacji miejskiej, a następnie do Miejskiej Oczyszczalni Ścieków. Przeprowadzone analizy wód rzeki Wisłoka wykazały kilkakrotne przekroczenie zawartości azotu amonowego, co spowodowało obniżenie jakości wód rzeki Wisłoki z klasy I do klasy III. W wyniku działań podjętych przez WIOŚ w Rzeszowie, w dniu 28 stycznia 1998 r. zamknięto ujęcie wody dla miasta Mielca (woj. rzeszowskie). Ujęcie uruchomiono w tym samym dniu po spadku zawartości azotu amonowego do granicy normy. 
 

(3) Zanieczyszczenie wód powierzchniowych ropopochodnymi na terenie województwa włocławskiego.

Zdarzenie miało miejsce w dniu 11 lutego 98 r. w Nieszawie (gm. Bobrowniki). Na 702 km biegu rzeki Wisły wystąpiły zanieczyszczenia w postaci smug ropopochodnych. Sprawcą zdarzenia były Zakłady Azotowe S.A. we Włocławku.

Przedstawiciele WIOŚ we Włocławku podczas przeprowadzonej kontroli ustalili że:

• zanieczyszczeniu uległa rzeka Struga Kujawska i około 1km rzeki Wisły;
• zanieczyszczenia ropopochodnych wypłynęły do cieku Struga Kujawska, a następnie do Wisły bezpośrednim wylotem z kompleksu technologicznego wytwórni;
• przyczyną wycieku było przekorodowanie zbiornika;
• JRCh Zakładów postawiła zaporę przeciwolejową na ujściu Strugi Kujawskiej. Służby ratownicze zebrały zgromadzone zanieczyszczenia. 

Zdarzenie miało miejsce w dniu 22 lutego 1998 r., w miejscowości Radość na terenie gminy Warszawa-Wawer. Na terenie zlokalizowanym przy Spółdzielni Pracy "AREOMETR" znaleziono porzucone pojemniki z zużytymi termometrami rtęciowymi. 

WIOŚ w Warszawie przeprowadził rozpoznanie zdarzenia i kontrolę Spółdzielni Pracy "AREOMETR". Stwierdzono że:

• termometry nie pochodziły ze Spółdzielni Pracy "Areometr" ponieważ Spółdzielnia nie produkuje i nie przechowuje termometrów na swoim terenie ; 
• nie zdołano ustalić ilości rtęci jaka przedostała się do środowiska;
• zebrano około 130 kg zanieczyszczonego rtęcią gruntu;
• usunięciem rtęci z zanieczyszczonego gruntu zajmie się firma "AWAT" z Warszawy;
• przedstawiciele WIOŚ pobrali próby gruntu po zebraniu warstwy zanieczyszczonej; 
• akcję usuwania zanieczyszczenia przeprowadziła PSPoż. - JRG nr 6;
• w odległości około 50 m od miejsca skażenia gruntu znajduje się ujęcie wody;

(5) Zanieczyszczenie gruntu olejem opałowym na terenie województwa zielonogórskiego.

Zdarzenie miało miejsce w dniu 26 lutego 1998 r. w miejscowości Cigacice (gm. Sulechów). Na terenie Zakładu Wełny Mineralnej "ROCKWOOL-POLSKA" nastąpił wyciek oleju opałowego z instalacji zasilającej urządzenia technologiczne. 

W wyniku rozpoznania przeprowadzonego przez WIOŚ w Zielonej Górze stwierdzono że:

• wyciek paliwa nastąpił bezpośrednio do gruntu;
• do gruntu przedostało się około 6 Mg oleju opałowego "EKOTERM"
• akcję ratowniczą przeprowadził sprawca zdarzenia;
• zebrano około 250 m^{3 zanieczyszczonego gruntu;}
• skażony grunt złożony na placu składowym zabezpieczono folią;
• w odległości ok. 1 km od miejsca zdarzenia znajduje się wiejskie ujęcie wód podziemnych. 

Prowadzony jest nadzór nad doprowadzeniem środowiska do stanu właściwego; 

W I kw. 1998 r. działania wojewódzkich inspektoratów ochrony środowiska były prowadzone w ścisłej współpracy z odpowiednimi terenowo komendami wojewódzkimi i rejonowymi Państwowej Straży Pożarnej. W wielu przypadkach współpraca dotyczyła innych organów administracji państwowej ogólnej i specjalnej, organów ścigania oraz organów administracji samorządowej. Sprzyjało to:

• sprawnemu usuwaniu przyczyn, które spowodowały wystąpienie zdarzeń o charakterze nadzwyczajnego zagrożenia środowiska;

• szybkiemu usuwaniu skutków tych zdarzeń;

• ustalaniu sprawców zdarzeń.

Powrót na stronę główną GIOŚ.