DEFINICJA, CELE, ZADANIA

ORGANIZACJA

KALENDARIUM MONITORINGU    LASÓW

SIEĆ STAŁYCH POWIERZCHNI OBSERWACYJNYCH

PROGRAM i METODYKA BADAŃ

RAPORTY

PUBLIKACJE

KONTAKT

Deklaracja dostępności 

Powierzchnie Obserwacyjne I rzędu:

Sieć powierzchni obserwacyjnych I rzędu (SPO I) krajowego monitoringu lasów oparta jest na systemie wielkoobszarowej inwentaryzacji stanu lasu, która powstała w oparciu o układ powierzchni ICP Forests - europejskiej sieci powierzchni. Układ sieci powierzchni obserwacyjnych dla oceny uszkodzeń lasów obowiązujący w Unii Europejskiej (Commission Regulation (EEC) No 1969/87) ma stały punkt odniesienia o współrzędnych: szerokość geograficzna 50°15'15" N, długość geograficzna 09°47'06" E. Jest to punkt wyjściowy od którego wyznaczono wszystkie powierzchnie w sieci 16 km x 16 km. Sieć tę dla potrzeb krajowego monitoringu lasów zagęszczono do gęstości 8 x 8 km a dla wielkoobszarowej inwentaryzacji stanu lasu do 4 km x 4 km. Powierzchnie wielkoobszarowej inwentaryzacji zakładane są w układzie traktów. W każdym trakcie, mającym kształt litery L o równych ramionach, lokuje się co 200 m pięć powierzchni próbnych (Rys.). Numeracja powierzchni próbnych w obrębie traktu (1, 2, 3, 4, 5) jest stała, pozostaje niezmieniona również, gdy jedna lub więcej powierzchni traktu leży poza terenami leśnymi. W każdym z traktów rozmieszczonych w sieci 8 x 8 km (parzyste numery pasów i słupów według oznaczeń wielkoobszarowej inwentaryzacji) założono jedną powierzchnie monitoringu lasów.

Powierzchnia ta jest kwalifikowana do pomiaru tylko wtedy, gdy jej środek leży na powierzchni ujętej w ewidencji gruntów jako grunty leśne zalesione oraz niezalesione do odnowienia lub do naturalnej sukcesji. Jeżeli okaże się, że środek powierzchni, zlokalizowany w czasie prac przygotowawczych na gruntach leśnych, po lokalizacji w terenie znalazł się poza tymi gruntami, to powierzchnia taka nie podlega pomiarom. Jeżeli centralna powierzchnia w trakcie wypada na gruntach nieleśnych lub związanych z gospodarką leśną, powierzchnią monitoringu lasów ustanawia się jedną z pozostałych powierzchni próbnych traktu, wyznaczonych na potrzeby inwentaryzacji, zlokalizowaną na gruncie leśnym. Wybiera się pierwszą z powierzchni spełniającą ten warunek w następującej kolejności: nr 2, nr 4, nr 1, nr 5 . Lokalizacja tej powierzchni będzie stała. Nawet, gdy powierzchnia centralna zostanie w przyszłości zalesiona lub zmieniona zostanie dla niej kategoria użytkowania nie będzie tam zakładana powierzchnia monitoringowa. Powierzchnię stanowi 20 drzew, rosnących najbliżej środka, wybranych z drzewostanu panującego (I-III klasa Krafta). Powierzchnia na której rośnie drzewostan w wieku powyżej 20 lat jest powierzchnią czynną, na której prowadzone są obserwacje. Powierzchnia, która wypadnie w drzewostanie I klasy wieku oraz na gruntach leśnych nie zalesionych przeznaczonych do odnowienia (halizny, zręby płazowiny) lub do naturalnej sukcesji będzie tzw. powierzchnią oczekującą, która wejdzie do obserwacji po osiągnięciu przez drzewostan główny wieku 21 lat. W sieci 16 x 16 km znajduje się 586 SPO I rzędu a w sieci 8 x 8km 2200. Powierzchnie obserwacyjne identyfikowane są w terenie na podstawie współrzędnych geograficznych, a drzewa próbne w oparciu od pomiar odległości i azymutów od środka powierzchni.

Powierzchnie Obserwacyjne II rzędu:

148 Stałe Powierzchnie Obserwacyjne II rzędu (SPO II) zostały utworzone w drzewostanach sosnowych i świerkowych, w wieku 50-60 lat, oraz dębowych i brzozowych w wieku 70-90 lat po 2 w 56 z 59 dzielnic przyrodniczo-leśnych Polski. W niektórych dzielnicach, ze względu na ich rozległy obszar założono 3 powierzchnie. Stała Powierzchnia Obserwacyjna II rzędu stanowi 400-450 drzew rosnących na powierzchni zbliżonej do kwadratu lub prostokąta o znanej długości boków i kątów czworoboku umożliwiającej określenie jej wielkości.

Stałe Powierzchnie Obserwacyjne Monitoringu Intensywnego:

Stałe Powierzchnie Obserwacyjne Monitoringu Intensywnego (SPO MI) stanowią ogniwo łączące system monitoringu lasów z Zintegrowanym Monitoringiem Środowiska Przyrodniczego (ZMŚP) i programami badawczymi ukierunkowanymi na analizę funkcjonowania ekosystemów leśnych w zmiennych warunkach środowiska. Funkcjonuje 12 SPO MI zlokalizowanych w Nadleśnictwie Białowieża, Krucz, Gdańsk, Strzałowo, Zawadzkie, Krotoszyn, Szklarska Poręba, Bircza, Bielsko Biała, Chojnów, Suwałki, Łąck.