DEFINICJA, CELE, ZADANIA

ORGANIZACJA

KALENDARIUM MONITORINGU LASÓW

SIEĆ STAŁYCH POWIERZCHNI OBSERWACYJNYCH

PROGRAM i METODYKA BADAŃ

RAPORTY

PUBLIKACJE

KONTAKT

Deklaracja dostępności

Podsystem Monitoringu Przyrody - Monitoring Lasów

Monitoring lasów, w postaci w jakiej funkcjonuje obecnie wywodzi się z potrzeby śledzenia zmian stanu lasu w okresie narastania procesu jego zamierania, które wystąpiło w Polsce w latach 80-dziesiątych. W powszechnej opinii, wysokie koncentracje zanieczyszczeń powietrza były główną przyczyną tego zjawiska.

 

Wykonano obserwacje stanu zdrowotnego drzewostanów na SPO I rzędu i SPO II rzędu oraz badania roślinności runa leśnego i odnowień naturalnych na SPO II rzędu. Na SPO MI kontynuowano pomiary parametrów meteorologicznych, koncentracji SO2 i NO2 w powietrzu depozytu zanieczyszczeń oraz chemizmu roztworów glebowych.  

Wykonano obserwacje stanu zdrowotnego drzewostanów na SPO I rzędu i SPO II rzędu. Na SPO MI kontynuowano pomiary parametrów meteorologicznych, koncentracji SO2 i NO2 w powietrzu depozytu zanieczyszczeń oraz chemizmu roztworów glebowych. Analizy próbek igliwia bądź liści ze 133 SPO II rzędu.

Wykonano obserwacje stanu zdrowotnego drzewostanów na SPO I rzędu i SPO II rzędu. Na SPO MI kontynuowano pomiary parametrów meteorologicznych, koncentracji SO2 i NO2 w powietrzu depozytu zanieczyszczeń oraz chemizmu roztworów glebowych. Pobór próbek igliwia bądź liści ze 133 SPO II rzędu.

Wykonano obserwacje stanu zdrowotnego drzewostanów na SPO I rzędu i SPO II rzędu. Na SPO MI kontynuowano pomiary parametrów meteorologicznych, koncentracji SO2 i NO2 w powietrzu depozytu zanieczyszczeń oraz chemizmu roztworów glebowych.

 

Wykonano obserwacje stanu zdrowotnego drzewostanów na SPO I rzędu i SPO II rzędu oraz badania roślinności runa leśnego i odnowień naturalnych i pomiary dendrometryczne drzew na SPO II rzędu. Na SPO MI kontynuowano pomiary parametrów meteorologicznych, koncentracji SO2 i NO2 w powietrzu depozytu zanieczyszczeń oraz chemizmu roztworów glebowych.

 

Przeprowadzono obserwacje kondycji zdrowotnej drzewostanów na SPO I, SPO II oraz pomiar depozytu, jakości powietrza, roztworów glebowych i parametrów meteorologicznych na SPO MI. Analizy próbek igliwia bądź liści ze 138 SPO II rzędu i analizy próbek gleby ze 148 SPO II rzędu.

 

Przeprowadzono obserwacje kondycji zdrowotnej drzewostanów na SPO I, SPO II oraz pomiar depozytu, jakości powietrza, roztworów glebowych i parametrów meteorologicznych na SPO MI. Pobór próbek igliwia bądź liści ze 138 SPO II rzędu i pobór próbek gleby ze 148 SPO II rzędu

 

Przeprowadzono obserwacje kondycji zdrowotnej drzewostanów na SPO I, SPO II oraz pomiar depozytu, jakości powietrza, roztworów glebowych i parametrów meteorologicznych na SPO MI.

 

Przeprowadzono obserwacje kondycji zdrowotnej drzewostanów na SPO I , SPO II oraz pomiar depozytu, jakości powietrza, roztworów glebowych i parametrów meteorologicznych na SPO MI.

Seminarium pt. "Stan lasów w Polsce wg badań monitoringowych".

 

Przeprowadzono obserwacje kondycji zdrowotnej drzewostanów na SPO I , SPO II oraz pomiar depozytu, jakości powietrza, roztworów glebowych i parametrów meteorologicznych na SPO MI.

Przeprowadzono pomiary dendrometryczne na SPO II rzędu.

 

Przeprowadzono obserwacje kondycji zdrowotnej drzewostanów na SPO I , SPO II oraz pomiar depozytu, jakości powietrza, roztworów glebowych i parametrów meteorologicznych na SPO MI.

Przeprowadzono ocenę składu gatunkowego runa leśnego i odnowienia naturalnego na SPO II rzędu

Pobrano próbki igliwia bądź liści z drzew próbnych na SPO II rzędu do analizy chemicznej

 

Przeprowadzono obserwacje kondycji zdrowotnej drzewostanów na SPO I , SPO II oraz pomiar depozytu, jakości powietrza, roztworów glebowych i parametrów meteorologicznych na SPO MI. Zorganizowano międzynarodową konferencję ICP-Forest:

29 - 30 maj 2012 Warszawa - Monitoring lasów europejskich : Śledzenie i zrozumienie zmian,

30 maj - 1 czerwiec Białowieża - Task Force Meeting of ICP-Forests.

 

Przeprowadzono obserwacje kondycji zdrowotnej drzewostanów na SPO I , SPO II i SPO MI. Kontynuowano pomiar depozytu, jakości powietrza, roztworów glebowych i parametrów meteorologicznych na SPO MI.

 

Przeprowadzono obserwacje kondycji zdrowotnej drzewostanów na SPO I , SPO II oraz pomiar depozytu, jakości powietrza, roztworów glebowych i parametrów meteorologicznych na SPO MI.

Wykonano analizy chemiczne próbek igliwia i liści ze stałych powierzchni obserwacyjnych II rzędu.

 

Pobrano próbki igliwia i liści do analiz chemicznych ze stałych powierzchni obserwacyjnych II rzędu.

Wykonano pomiary dendrometryczne na stałych powierzchniach obserwacyjnych II rzędu.

Uruchomiono 11 stałych powierzchni monitoringu intensywnego (SPO MI) w ramach programu FutMon, współfinansowanego ze środków Life+ i NFOŚiGW. Rozpoczęto pomiary depozytu na otwartej przestrzeni, opadu podkoronowego, roztworów glebowych oraz jakości powietrza. Uruchomiono dodatkowych 6 automatycznych stacji meteorologicznych: Bircza, Szklarska Poręba, Strzałowo, Suwałki, Zawadzkie, Krotoszyn.

 

Przeprowadzono ocenę składu gatunkowego runa leśnego i odnowienia naturalnego na SPO II rzędu.

 

Ponownie pobrano próbki gleb ze 148 stałych powierzchni obserwacyjnych II rzędu.

Uruchomiono 6 automatycznych stacji meteorologicznych w pobliżu stałych powierzchni obserwacyjnych II rzędu w Nadleśnictwach: Chojnów, Białowieża, Krucz, Gdynia, Łąck, Bielsko.

Założono stałe powierzchnie obserwacyjne I rzędu w sieci 8 x 8 km kończąc proces integracji monitoringu lasów z wielkoobszarową inwentaryzacją stanu lasów.

 

Monitoring entomologiczny i fitopatologiczny zastąpiono monitoringiem oceny uszkodzeń drzew próbnych polegającym na identyfikacji symptomów uszkodzeń ich lokalizacji, zasięgu i wskazaniu przyczyn uszkodzeń.

Zaniechano oceny jakości nasion sosny i badania biomasy osobniczej biegaczowatych w ramach monitoringu lasów.

Założono nowe stałe powierzchnie obserwacyjne I rzędu w sieci 16 x 16 km tożsame lokalizacyjnie z powierzchniami głównymi traktów inwentaryzacji wielkoobszarowej stanu lasu i obejmujące lasy wszystkich form własności.

 

Po raz trzeci pobrano próbki igliwia i liści do analiz chemicznych ze 148 SPO II rzędu.

Wykonano pomiary dendrometryczne na 148 SPO II rzędu.

Zredukowano liczbę stałych powierzchni obserwacyjnych II rzędu ze 148 do 86, na których wykonywane są pomiary depozytu zanieczyszczeń powietrza.

Zapoczątkowano pomiary i analizy opadów podkoronowych i roztworów glebowych na stałej powierzchni obserwacyjnej II rzędu w Nadleśnictwie Chojnów.

Ponownie pobrano  próbki igliwia bądź liści do analiz chemicznych z drzew stojących w drzewostanach sosnowych, świerkowych, dębowych i bukowych na 148 SPO II rzędu.

Opracowano zasady integracji monitoringu lasów z wielkoobszarową inwentaryzacją stanu lasu.

 

Rozpoczęto pomiary opadów podkoronowych i roztworów glebowych na SPO II rzędu w Nadleśnictwie Chojnów.

Opracowano krajowy program monitoringu lasów na lata 2004 - 2005 i przystąpiono do realizacji rozporządzenia Unii Europejskiej Forest Focus.

 

Przeprowadzono po raz trzeci pobór próbek gleby ze 148 SPO II rzędu.

Powtórnie wykonano ocenę roślinności runa leśnego i odnowienia naturalnego na 148 SPOII rzędu.

 

Wykonano analizy chemiczne aparatu asymilacyjnego drzew próbnych na 148 SPO II rzędu.

 

Pobrano ponownie próbki igliwia bądz liści do analiz chemicznych z drzew stojących w drzewostanach sosnowych, świerkowych, dębowych i bukowych na 148 SPO II rzędu.

 

Rozpoczęto monitoring biegaczowatych na 45 SPO II rzędu według programu opracowanego przez dr inż. Marka Dobrowolskiego na podstawie metodyki Prof. dr hab. Jana Szyszki.

Powtórzono pomiar miąższości i przyrostu miąższości drzewostanów sosnowych, świerkowych, dębowych i bukowych na 148 SPO II rzędu.

Dokonano ponownego poboru próbek zbiorczych gleb do analiz chemicznych ze 148 SPO II rzędu.

 

Przeprowadzono ocenę różnorodności runa leśnego oraz częstości występowania i witalności odnowienia naturalnego na SPO II rzędu według metodyki opracowanej przez dr. Jerzego Solona i  mgr. inż. Jerzego Wawrzoniaka.

 

Zapoczątkowano monitoring składu chemicznego aparatu asymilacyjnego drzew na Stałych Powierzchniach Obserwacyjnych II rzędu według założeń metodycznych opracowanych przez mgr inż. Jerzego Wawrzoniaka.

 

Zapoczątkowano monitoring fitopatologiczny na SPO II rzędu według koncepcji i założeń metodycznych doc. dr hab. Zbigniewa Sieroty i mgr inż. Pawła Lecha. W tym samym roku włączono do monitoringu lasów ocenę jakości nasion sosny. Założenia metodyczne opracował dr inż. Andrzej Załęski.

 

Dokonano weryfikacji sieci powierzchni monitoringu lasów polegającej na redukcji liczby SPO I rzędu w drzewostanach powyżej 40 lat i założeniu nowych 281 stałych powierzchni obserwacyjnych w drzewostanach młodszych, w wieku od 20 do 40 lat. Łączna liczba SPO wynosi obecnie 1461.

 

Wyniki monitoringu lasów publikowane są w corocznych raportach w Bibliotece Monitoringu Środowiska wydawanych przez Państwową Inspekcję Środowiska.

Założono 26 Stałych Powierzchni Obserwacyjnych II rzędu w drzewostanach dębowych i bukowych. Przeprowadzono pomiary miąższości i przyrostu miąższości drzewostanów. Kontynuowano monitoring gleb w drzewostanach liściastych.

 

Założono Stałe Powierzchnie Obserwacyjne II rzędu (SPO II) w drzewostanach sosnowych i świerkowych oraz przeprowadzono pomiary miąższości i przyrostu miąższości drzewostanów. Rozpoczęto monitoring gleb według metodyki opracowanej przez dr inż. Józefa Wójcika. Uruchomiono pomiary koncentracji zanieczyszczeń powietrza i depozytu mokrego na stałych powierzchniach obserwacyjnych II rzędu. Założenia metodyczne opracowali mgr inż. Jerzy Wawrzoniak i mgr inż. Aleksandra Liwińska.

 

Włączono do monitoringu lasu monitoring entomologiczny obejmujący liściożerne szkodniki drzew iglastych. Koncepcję i metodykę monitoringu entomologicznego opracował dr inż. Andrzej Kolk.

 

Monitoring lasów włączono do Państwowego Monitoringu Środowiska koordynowanego przez Państwową Inspekcję Ochrony Środowiska.

 

Instytut Badawczy Leśnictwa przystąpił do uruchomienia monitoringu uszkodzeń lasu (monitoring biologiczny) zakładając 1500 Stałych Powierzchni Obserwacyjnych I rzędu (SPO I) i przeprowadzając pierwsze obserwacje cech morfologicznych koron drzew próbnych. Koncepcję monitoringu uszkodzeń lasu tworzyli prof. dr Tadeusz Trampler, doc. dr Stanisław Dunikowski, dr inż. Stanisław Zajączkowski, mgr inż. Jerzy Wawrzoniak, mgr Jadwiga Małachowska, dr inż. Jan Głaz, dr Elżbieta Dmyterko. W tym samym roku Polska przystąpiła do Międzynarodowego Programu pt. "Ocena i monitoring wpływu zanieczyszczeń powietrza na lasy" i wyniki krajowego monitoringu lasów zostały zamieszczone w Raporcie "Forest Damage and Air Pollution".